We kwamen niet meer bij van het lachen dertig jaar terug als ze zeiden dat alles en alles gedigitaliseerd zou worden. We stonden naast een faxapparaat ons te verwonderen hoe dat nou kon en met je telefoon iets anders doen dan bellen was onvoorstelbaar. Dus dit artikel is niet zo gek als je denkt maar gewoon een realiteit die er aan zit te komen.

Autonoom varende en rijdende vervoermiddelen

Wat zijn de juridische consequenties?

Het software systeem om een auto, laten we het daar maar even bij houden, zelf te laten rijden kan overal worden ingebouwd. Google, Apple, Uber en Tesla zien in ieder geval brood in deze technologie en dat zijn geen kleine jongens. Het is dus interessant om te kijken met welke mogelijke aansprakelijkheden een vervoerder wordt geconfronteerd als zo’n zelfstandig rijdende wagen een aanrijding veroorzaakt.

Uit de wet volgt dat de eigenaar van een vervoermiddel onder meer aansprakelijk is voor aanrijdingsschade van derden als de schade het gevolg is van het feit dat dat het vervoermiddel niet voldeed aan de eisen die men kan stellen. Dit is dus mogelijk het geval als de schade veroorzaakt zou worden door falen van de software systeem van de autonoom rijdende wagen. Ergo: de eigenaar van de wagen is aansprakelijk voor de aanrijdingsschade.

Er kan geen beroep worden gedaan op overmacht!

Dit ligt even anders als de autonoom rijdende vrachtwagen in aanrijding komt met een ander voertuig. Mocht vast komen te staan dat het besturingssysteem van de wagen door een fout van de fabrikant als gebrekkig product moet worden beschouwd, is de eigenaar NIET aansprakelijk maar de producent van het besturingssysteem. Dat kan erg vervelend worden voor de schadelijdende partij, zeker als de fabrikant een buitenlandse is. Mocht de schade niet al te hoog zijn kan het er toe leiden dat de schadelijdende partij het er maar bij laat. We hopen dat de wetgever dit inziet en de wet aanpast ten gunste van het slachtoffer.

Schade aan lading

In geval van vervoer met een vrachtwagen geldt dus dat een vervoerder ook aansprakelijk is indien de schade het gevolg is van een gebrek in het voertuig. Met andere woorden: als schade ontstaat aan de lading als gevolg van een gebrek in het besturingssysteem van de autonoom rijdende vrachtwagen, dan is de wegvervoerder aansprakelijk voor de schade die ontstaat aan de lading.

Hacken

Dat kan dus ook voorkomen, dat het systeem wordt gehackt door criminelen of terroristen. Er kan dan in theorie wel een beroep worden gedaan op overmacht. Het is dan wel van belang dat de software van het systeem regelmatig is ge-update.

We zien het al. Er zijn juridische haken en ogen aan dit alles. De vervoerder, en dan heb ik het nog niet eens over schepen want dat ligt allemaal weer anders, wordt met nieuwe en onbekende risico’s geconfronteerd. Lastig te overzien. Het lijkt me een goed idee om advies te vragen aan je tussenpersoon, dit zijn geen zaken om zelf even te regelen. De mogelijke aansprakelijkheden waarmee een vervoerder geconfronteerd kan worden kunnen enorm zijn.

Nu al vragen voor de – nabije- toekomst? Stel ze gewoon aan mij. Ik kan er in ieder geval voor zorgen dat je vraag op de juiste plaats terecht komt.

Hartelijke groet, Ron Dubbeld

©Ingeborg Baumann